Duyu Çalışmaları

Kaç Duyumuz Var?
8 duyumuz var.

Ne var ki çocukluğumuzdan beri bize 5 duyumuz olduğu öğretildi.

Aslında hep bildiğimiz

Dokunma,
Görme,
İşitme,
Koku ve
Tat duyularının dışında beynimize çok önemli uyarılar veren 3 duyumuz daha var.
Bunlar,

Vestibüler duyu: Vücudumuzun denge merkezidir.
İç kulağımızda yer alır.
Vücudumuzu yerçekimine karşı dengede tutmamızı sağlar.
Uzaysal ve görsel algı, vücudumuzun nerede olduğu algısı, dikkat ve dil becerileri bu sistemle sağlanır.

Proprioseptif duyu: Kas eklem sistemimizdir. Özduyum da diyebiliriz. Vücudumuzla ilgili farkındalığı ve hareketlerimizi kontrol etmemizi sağlayan sistemdir.
Beden algısı ile ilgilidir. Örneğin bir yerlere çarpmadan yürümemizi sağlar.

İnteroseptif duyu: İç organlarımızdan aldığımız uyaranları vücudumuzdan beynimize gönderen sistem.
Karnımızın açlığı, tok hissetme veya tuvalet ihtiyacımızı bu sistem ile kontrol ederiz.

Duyu bütünleme bozuklukları arasında en çok problem görülen duyular vestibüler duyu, (denge) proprioseptif duyu (özduyum) ve interoseptif (içsel) duyudur.

 
Duyu Bütünleme Bozukluğu Nedir?
Duyu bütünleme bozukluğu,

vücudumuzdan ve çevremizden gelen bilgilerin bir araya getirilmesinde ve
bir bütün oluşturulmasında zorluk yaşanması durumudur.
Duyu bütünleme bozukluğu yaşayan bireylerde öğrenme ve davranış normal dışı bir gelişim seyri gösterir.

Bu durumda çocuklardaki problemin duyulardan mı duygulardan mı kaynaklandığını tespit etmek çok önemlidir.

Ve bunun tespitinde en önemli görev, konunun uzmanı ergoterapist ve fizyoterapistlere düşer.

Bebek ve Çocuklar Açısından Sağlıklı Öğrenme Nedir?
Sağlıklı öğrenmenin temelinde,

yeterince hareket etmenin sonucunda gelişen algı ile
denge ve motor becerileri içeren duyusal gelişim basamakları yer alır.
Beyinde sağlıklı öğrenme, bu gelişim basamaklarının tamamlanmasının ardından gerçekleşebilir.

Duyusal Becerisi Az ya da Zayıf Bebekler Zor Mu Öğrenir?
Duyusal becerisi az ya da zayıf bebekler öğrenmeyi ve davranışı etkileyen uygun aksiyonları üretmekte zorluk çeker.

Duyu Bütünleme Bozukluklarının Nedenleri Nelerdir?
Duyu bütünleme bozukluklarının en önemli nedenleri arasında

Değişen yaşam koşulları,
Şehirleşmenin artması,
Şehirleşmenin sosyalleşmenin önüne geçmesi,
Park ve sokakların olmaması gösterilebilir.
Son yıllarda bu sorunu yaşayan çocukların artmasının üzerindeki en önemli etkenler bunlar diyebiliriz.

Duyu Bütünleme Bozukluğu En Çok Hangi Çocuklarda Görülür?
Duyu bütünleme bozukluklarının

Evde kapalı büyüyen,
Teknolojik cihazlarla erken yaşta tanışan ve
Etkileşim temelli oyun oynamayan çocuklarda görülmesi daha sıktır.
Duyu bütünleme bozukluğu anne ve babası kaygılı çocuklarda da daha fazla olabiliyor.

Örneğin, çocuk 5 yaşına gelmiş ama hiç düşmemiş olabiliyor. Oysa bu, motor becerilerin gelişmesi açısından gerekli bir durum.

Çocuk farklı bir ortama girdiğinde orayı keşfetmeli. Ancak günümüzde kimi çocuklar farklı bir ortama girmek istemiyor.

Duyu bütünleme terapisiyle çocuğun çevresiyle etkileşimini artırıyoruz.

Duyu Bütünleme Bozuklukları Kalıtsal Olabilir Mi?
Genetik faktörler bu soruna neden olarak gösterilebilir.

 
Duyu Bütünleme Terapisi Nedir?
Duyu bütünleme terapisi, pediatrik fizyoterapi hizmetlerinden biridir.

Duyu bütünleme terapisi;

Hareket ve etkileşim temelli oyunlar ile çocuğun normal dışı gelişim gösterdiği alanların desteklenmesi ve geliştirilmesidir.
Bazı çocuklara masaj önerilebilir.

Bir çocukta

öğrenmede,
davranışta,
sosyal anlamda sorun varsa, bu sorunları duyu bütünleme terapisiile çözülebilir.
Duyu Bütünleme Terapisi ile Çocuklarda Hangi Beceriler Geliştirilir?
Duyu bütünleme terapisi ile çocuklarda,

kaba motor
ince motor ve
algı motor becerilerini geliştiriyoruz.
Duyu Bütünleme Terapisinde Hedef Nedir?
Duyu bütünleme terapisinde amaç

ince motor beceri,
kaba motor beceri ve
algı motor becerileri geliştirmek.
Ebeveynler 0-6 Yaş Aralığında Duyusal Gelişim Açısından En Çok Nelere Dikkat Etmelidir?
Bebeğin duyusal gelişimini takip etmek ve onu desteklemek açısından aşağıdaki noktalara dikkat etmek çok önemli.

Doğum itibariyle bebekle iletişimve etkileşim
Bebeği erken dönemde kontrollü ve gözlem altında olacak şekilde yüzüstüaktivite ile destekleyin.
Motorgelişim basamaklarını takip edin.
Çocuğun yerdegeçirdiği zamanı artırın.
Erkenden ayağa kaldırmaya çalışmayın; özellikle de 7-8. aylarda.
Etkileşim temelli masajyapın.
Erken dönemde destekli ve kontrollü bir şekilde salıncağa
Diğer parkekipmanlarını kontrollü bir şekilde deneyimletin.
Zihinselgelişimi destekleyecek oyunlar oynayın.
Duyu Bütünleme Sorunlarına Dair Genel Belirtiler Nelerdir?
Duyu bütünleme sorunlarına dair belirtiler oldukça fazla. En önemli belirtileri

• Çocuğun sürekli hareket halinde olması,
• Konsantre olamama/dikkat-algı problemi,
• Bir şeylere çarpma,
• Kendine güvensizlik,
• Vücut parçalarının uzaydaki konumlarını söyleyememe,
• Yeme problemleri,
• Dil ve konuşma problemleri,
• Beceri gerektiren oyun ve oyuncaklarla oynamaktan kaçınma,
• Tuvalet eğitimi almakta güçlük çekme,
• Giyinmekte zorlanma ya da kendini rahat hissedememe,
• Gevşek vücut ve/veya zayıf denge,
• Çocuğun kolayca ürkmesi,
• Akademik öğrenme becerisinin düşük olması,
• Öğrenmeye açık olamama,
• Yiyecek olmayan nesneleri yalama, ağzına götürme,
• Yavaş hareket etme,
• Kendine ve eşyalara vurma/dokunma,
• Çorap giymek istememe,
• Dikkat dağınıklığı,
• Sallanmaktan veya zıplamaktan hoşlanmama veya aşırı hoşlanma,
• Banyo yapmak istememe,
• Bir oyunu sürdürmede güçlük çekme,
• Merdiven inmede ve çıkmada zorlanma,
• Kurallı oyunları oynamada zorlanma,
• Yaşına uygun oyuncaklarla oynamama,
• Kalem tutmak ve resim yapmak gibi ince motor becerilerini yapmakta yaşıtlarına göre zorluk çekme,
• Ayakların yerden kesilmesinden hoşlanmama,
• Bazı yüzeylere temas etmekten ve dokunmaktan kaçınma,
• Özellikle çıplak ayakla kuma ve çime basmaktan kaçınma,
• Sadece belirli tatlar yeme; örneğin tuzlu veya tatlı.

Duyu Bütünleme Terapisi Hangi Hastalıkların Teşhis ve Tedavisinde Kullanılabilir?
Duyu bütünleme terapisinin tedavi alanları şunlardır:

• Dikkat eksikliği
• Hiperaktivite bozukluğu
• Dil ve konuşma sorunları
• Öğrenme bozukluğu
• Normal dışı gelişim
• Gelişimsel koordinasyon bozukluğu
• Otizm
• Down sendromu
• Serebral palsi
• Yeme sorunları
• Uyku sorunları
• Sosyalleşme sorunları
• Uygun tedavinin belirlenmesiyle bu alanlarda genellikle olumlu sonuçlar elde edilir. Sizde uzmanlarımızdan destek almak isterseniz merkezimizi arayabilirsiniz.